Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου 2008

1922:Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ - ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ





ΜΕΡΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΗΝ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ 1922.ΜΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΩΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΝΕΟΓΡΑΙΚΥΛΟΥΣ (ΒΛΕΠΕ ΡΕΠΟΥΣΗ) ΠΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΟΥΝ ΝΑ ΓΕΛΟΙΟΠΟΙΗΣΟΥΝ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΣΤΥΧΙΑ ΧΙΛΙΑΔΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ.ΑΥΤΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΟΤΑΝ ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΝΤΑ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ Η ΝΤΡΟΠΗ (ΞΑΝΑΒΛΕΠΕ ΡΕΠΟΥΣΗ)...

Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2008

ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ ΘΗΡΑΣ




Η μεγαλύτερη έκρηξη των τελευταίων 10.000 ετών ήταν της Θήρας.

H έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας ήταν η μεγαλύτερη έκρηξη που έχει γνωρίσει το ανθρώπινο είδος τα τελευταία 10.000 χρόνια. Eγινε άνοιξη, πιθανότατα του 1614-1613 π.X. και ο όγκος των προϊόντων της υπολογίζεται σε 60 κυβικά χιλιόμετρα μάγματος ή 150 δισεκατομμύρια τόνους πετρώματος. Προκάλεσε τσουνάμι που δεν πρέπει να ξεπέρασε το ύψος των 17-20 μέτρων στις ακτές της Kρήτης και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συνδεθεί με την παρακμή του Mινωικού πολιτισμού.
Oι εντυπωσιακές διαπιστώσεις ανήκουν στον ηφαιστειολόγο Γιώργη Bουγιουκαλάκη και θα ανακοινωθούν αύριο στις 7 μ.μ. στην Aρχαιολογική Eταιρεία στο πλαίσιο της διάλεξής του με θέμα «H Mινωική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης», που οργανώνει η Eταιρεία Στήριξης Σπουδών Προϊστορικής Θήρας και το Iνστιτούτο Mελέτης και Παρακολούθησης Hφαιστείου Σαντορίνης.
«Πριν ο οικισμός ταφεί κάτω από την τέφρα της μινωικής έκρηξης είχε ήδη χτυπηθεί από έναν πολύ ισχυρό σεισμό», σημειώνει ο κ. Bουγιουκαλάκης. O ίδιος πιστεύει ότι οι διασωθέντες κάτοικοι του οικισμού του Aκρωτηρίου επέστρεψαν για να απεγκλωβίσουν όσους δεν πρόλαβαν να απομακρυνθούν, να μαζέψουν ό,τι πολύτιμο και χρήσιμο είχε σωθεί. Δεν πρόλαβαν να κάνουν πολλά πράγματα, όπως δείχνει η μη ολοκλήρωση των εργασιών διάνοιξης των δρόμων όλου του οικισμού.
H χρονική απόσταση από τον σεισμό μέχρι την έκρηξη δεν ξεπερνούσε τις λίγες δεκάδες ημέρες.
Tρεις μικρού πάχους ορίζοντες τέφρας που εντοπίσθηκαν στη νότια Θήρα δείχνουν ότι δύο εκρήξεις μικρότερες της κύριας ήταν τα πρόδρομα φαινόμενά της. Tο χρονικό διάστημα ανάμεσά τους κρίνεται ασήμαντο.
Βρήκαν σπόρουςH τέφρα της δεύτερης έκρηξης δίνει πολύτιμες πληροφορίες, καθώς περιέχει μεγάλη ποσότητα σπόρων και γυρεόκοκκων από ελιά, πεύκο, βελανιδιά, αμπέλι, φιστικιά, μυρτιά, δημητριακά και πλήθος θάμνων (αμάραντος, αστείρακας, φτέρη κ.τ.λ.) και δείχνει ότι η έκρηξη έγινε άνοιξη. H τεράστια έκρηξη ήταν η κορύφωση της ηφαιστειακής δράσης. Eίναι μία από τις μεγαλύτερες που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα. Kαι από τους μηχανισμούς απόθεσης των προϊόντων της έκρηξης διακρίνονται τέσσερις φάσεις.
Στην πρώτη δημιουργείται μια τεράστια στήλη από τέφρα, ύψους 35-36 χιλιομέτρων από την οποία πέφτουν τα στρώματα αδρόκοκκης ελαφρόπετρας.
H φάση διαρκεί 4 - 6 ώρες και εκτινάζει 4,6 δισεκατομμύρια τόνους (δύο κυβικά χιλιόμετρα) μάγματος. Στη φάση αυτή ανοίγεται ο πόρος της έκρηξης του ηφαιστείου.
Το θαλασσινό νερό μπαίνει στον κρατήρα, έρχεται σε επαφή με το μάγμα, απελευθερώνοντας τεράστια ενέργεια. H εξάτμιση του νερού κονιορτοποιεί το μάγμα και το εκτινάσσει με μεγάλες ταχύτητες (80-150 μέτρα το δευτερόλεπτο) και θερμοκρασίες (150-200 βαθμούς Kελσίου). Tα ωστικά κύματα είναι καταστροφικά για τα σπίτια του Ακρωτηρίου. Oι ταχύτητες κίνησης των νεφών της τέφρας φτάνουν από 15-80 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Στην τέταρτη φάση δημιουργείται η καλντέρα και όλος ο χερσαίος χώρος καλύπτεται από τέφρα. Tο όλο συμβάν χρειάστηκε δύο - τρία 24ωρα. Kάθε ίχνος ζωής στη Θήρα εξαφανίζεται. Kαι το νησί θα μείνει για δεκαετίες απρόσιτο σε κάθε ζωή.
Η έκρηξη ερήμωσε όλα τα νησιά σε ακτίνα 50 - 60 χιλιομέτρων γύρω από τη Θήρα. H λεπτή ηφαιστειακή στάχτη απλώθηκε σε όλη την Aνατολική Mεσόγειο και τη Μικρά Ασία και μάλλον κατέστρεψε τις καλλιέργειες εκείνης της χρονιάς.
Και αυτό που επισημαίνει ο Bουγουκαλάκης είναι ότι η ταχεία εξέλιξη της έκρηξης πρέπει να προβληματίσει για το αν οι κάτοικοι της Θήρας πρόλαβαν να εγκαταλείψουν το νησί τους.
Στοιχεία και από τη Ζάκρο
Ο αρχαιολογικός τόπος της Ζάκρου δίνει νέα χρονολογία στη μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης και τη συνδέει με την καταστροφή του μινωικού πολιτισμού. Πότε, τελικά, έγινε η έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας;
Αν ήταν το 1635 ή το 1645 π.Χ. σύμφωνα με νεότερους υπολογισμούς των επιστημόνων, δεν επηρέασε τη μινωική Κρήτη, καθώς τα δικά της ανακτορικά κέντρα καταρρέουν 150 ή και 200 χρόνια αργότερα. Τα κεραμικά, όμως, από τα οποία έχουμε ασφαλείς χρονολογήσεις (με εύρος δέκα ετών) και κάποια μικρά αλλά καθόλου ταπεινά ευρήματα από σφραγίδες χρυσών δαχτυλιδιών, μαρτυρούν ότι η έκρηξη μπορεί και να έγινε μέσα στον 15ο αι. π.Χ.
Άρα, συνδέεται στενά με την κατάρρευση των βασιλείων του μινωικού πολιτισμού.
Αυτά τα συμπεράσματα είναι τα πρώτα της έρευνας που παρουσίασε ο ανασκαφέας της Ζάκρου Λευτέρης Πλάτων. Ο αρχαιολόγος της ανασκαφής Πλάτων μελετά και άλλα κέντρα στο Αιγαίο εκείνης της εποχής και ιδίως τις Κυκλάδες, ώστε να καταλήξει σε πιο σύνθετα και ασφαλή συμπεράσματα.
Η κεραμική που βρίσκουμε στα στρώματα της μεγάλης καταστροφής στο ανάκτορο της Ζάκρου (γύρω στο 1450 π.Χ.) και στο τελευταίο στρώμα στο Ακρωτήρι, ανήκει, κατά τον ομιλητή, στην ίδια περίοδο. Θεωρεί επομένως εξαιρετικά πιθανό να έγινε η καταστροφή κατά τα ίδια χρόνια, με μια ελάχιστη ίσως διαφορά. Η εκτεταμένη παρουσία τους και στις δύο περιοχές, δείχνει ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για συμπτώσεις.
Επίσης, αναφέρει ότι υπάρχουν σφραγίσματα που έγιναν από ίδια χρυσά σφραγιστικά δαχτυλίδια και στις δύο περιοχές. Δεν έχουν την παραμικρή διαφορά και ανήκουν στην ίδια περίοδο, την επίμαχη.
Πηγή: Έθνος, 28 Φεβρουαρίου 2007

ΜΙΝΩΙΚΗ ΚΡΗΤΗ



Νέα στοιχεία δείχνουν ότι ο μινωικός πολιτισμός είναι πιο παλιός.

Φανταστείτε ότι η χρονολογία της πρώιμης αμερικανικής ιστορίας ήταν εκατό χρόνια νωρίτερα και πως στην πραγματικότητα ο Κολόμβος ανακάλυψε την Αμερική το 1392 και όχι το 1492. Οι ειδικοί επιστήμονες επί μακρόν επέμεναν ότι είναι πιθανό να υπάρχει μία παρόμοια πλάνη κατά την κρίσιμη περίοδο στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού στην Ελλάδα και στον κόσμο του Αιγαίου.
Οι επιστήμονες λένε ότι νέα στοιχεία με τον ραδιενεργό άνθρακα επιβεβαιώνουν τη θεωρία ότι η Ύστερη Εποχή του Χαλκού στο Αιγαίο ξεκίνησε τον 17ο αιώνα π.Χ., τουλάχιστον δηλαδή έναν αιώνα νωρίτερα απ’ ό,τι πίστευαν μέχρι σήμερα οι αρχαιολόγοι. Δείγματα ραδιενεργού άνθρακα - που εξετάσθηκαν με τη μέθοδο ραδιοχρονολόγησης του άνθρακα 14 - έδειξαν ότι κράτησε από το 1700 π.Χ. ως το 1400 π.Χ.
Αν είναι σωστή η εκτίμηση αυτή, απαιτείται συνολική επανεξέταση πολιτισμικών και εμπορικών σχέσεων σε μία περίοδο μεταξύ της Μινωικής Κρήτης, της Μυκηναϊκής Ελλάδας και Κύπρου από τη μία και τους πολιτισμούς της Αιγύπτου και της υπόλοιπης Μέσης Ανατολής από την άλλη.
Αυτό θα σήμαινε ότι η Κρήτη με τα περίτεχνα παλάτια της, που προσελκύει ορδές τουριστών για να τα δουν κάθε χρόνο, και με τους θρύλους του Βασιλιά Μίνωα έφτασε στο απόγειό της έναν αιώνα νωρίτερα απ’ ό,τι νομίζαμε μέχρι σήμερα.
Ειδικότερα, δύο ανεξάρτητες μελέτες τοποθέτησαν έναν αιώνα νωρίτερα την ηφαιστειακή έκρηξη στη Θήρα, ευρέως γνωστή σήμερα ως Σαντορίνη, που με τη σειρά της προκάλεσε μια σειρά από τσουνάμι και σκόρπισε στάχτη σε ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου και της Μεσογείου.
Η καταστροφή πιστεύεται ότι επιτάχυνε την παρακμή του Μινωικού πολιτισμού στην Κρήτη, σε απόσταση 120 χιλιομέτρων, και ίσως άνοιξε τον δρόμο για την εμφάνιση της Μυκηναϊκής Ελλάδας ως κυρίαρχης δύναμης στο Αιγαίο.
Μία επιστημονική ομάδα υπό τον αρχαιολόγο του πανεπιστημίου Cornell, Sturt Manning, ανέφερε στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Science ότι η έκρηξη σημειώθηκε μεταξύ 1660 π.Χ. και 1613 π.Χ.
Η νέα χρονολογία καθορίστηκε από την ανάλυση 127 δειγμάτων, πολλά εκ των οποίων ελήφθησαν στη Σαντορίνη και την Κρήτη.
Μια άλλη ερευνητική ομάδα, που εκθέτει τις έρευνες της στο ίδιο περιοδικό, περιόρισε περαιτέρω το χρονικό διάστημα, μεταξύ 1627 π.Χ. και 1600 π.Χ. Η ανάλυση βασίστηκε εν μέρει σε δείγματα από κλαδιά και φύλλα μιας ελιάς, θαμμένης κάτω από ηφαιστειακή λάβα.
Ο Walter L. Friedrich, γεωλόγος στο Πανεπιστήμιο Aarhus της Δανίας και συνάδελφοί του λένε ότι επρόκειτο για την πρώτη λεπτομερή εξέταση ενός αντικειμένου, που θάφτηκε ζωντανό κατά την έκρηξη. Όπως προσθέτουν "υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η έκρηξη χρονολογείται από τα τέλη του 17ου αιώνα".
Σε ένα email του από την Αγγλία ο δρ Manning επισήμανε ότι οι δύο ανεξάρτητες μελέτες ενισχύουν περαιτέρω τη συνολική νέα χρονολόγηση.
Άλλο άρθρο στο ίδιο περιοδικό επικαλείται τον αρχαιολόγο στο Κέμπριτζ, Colin Renfrew, ο οποίος διατείνεται ότι τα ευρήματα επιλύουν με πειστικό τρόπο το πρόβλημα της ημερομηνίας της ηφαιστειακής έκρηξης.
Μέχρι πρόσφατα, οι αρχαιολόγοι τοποθετούσαν την έκρηξη γύρω στο 1500 π.Χ. Οι υπολογισμοί αυτοί βασίζονταν κυρίως στη σύγκριση αγγείων και άλλων αντικειμένων τέχνης από την περιοχή του Αιγαίου με ανάλογα ευρήματα στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία, τα οποία έχουν συγκεκριμένες, τεκμηριωμένες χρονολογίες.
Αν επιβεβαιωθεί η αναθεωρημένη χρονολόγηση, αυτό σημαίνει ότι ο Μινωικός πολιτισμός στο αποκορύφωμά του δεν ήταν σύγχρονος με το Νέο Βασίλειο της Αιγύπτου του 16ου αιώνα π.Χ.
Αντίθετα αυτός συνέπεσε χρονικά με την ηγεμονία της ξένης δυναστείας των Υξώς.
Ο Manning διευκρίνισε ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις για χειροποίητα αντικείμενα που να συνδέουν άμεσα και καθαρά το Αιγαίο με την Αίγυπτο την περίοδο πριν την ηφαιστειακή έκρηξη.
Έτσι οι ημερομηνίες που παρατίθενται στα ιστορικά βιβλία γι’ αυτές τις περιόδους ανέκαθεν βασίζονταν σε ερμηνείες και εκτιμήσεις με ελάχιστες αποδείξεις.
Πάντως οι οπαδοί του παλαιότερου τρόπου χρονολόγησης δεν υποχωρούν με βασικό επιχείρημα ότι η αιγυπτιακή ιστορική χρονολόγηση προέρχεται από γραπτά τεκμήρια καθώς και αγγεία και απεικονίσεις. Επιμένουν, λοιπόν, ότι είναι αδύνατον η χρονολόγηση να αποκλίνει 100 ολόκληρα χρόνια από την πραγματικότητα
.
Πηγή: New York Times

ΘΡΗΣΚΕΙΑ



Η θρησκεία είναι ένα προϊόν της εξέλιξης, προτείνει ένα υπολογιστικό πρόγραμμα.
Ο Θεός μπορεί να εργάζεται με μυστηριώδεις τρόπους, αλλά ένα απλό πρόγραμμα υπολογιστή μπορεί να εξηγήσει τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε η θρησκεία.
Θρησκεία και εξέλιξη είναι φαινομενικά αντιφατικές έννοιες. Βιολόγοι θέλουν να λύσουν αυτή την αντίθεση και να εκδηλώσουν την πίστη τους στην εξελικτική θεωρία. Έτσι κάποιοι αμερικανοί ερευνητές έκαναν ένα αποφασιστικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, φτιάχνοντας ένα κατάλληλο λογισμικό, που δείχνει το εξελικτικό πλεονέκτημα της πίστης. Για να πάνε μαζί η θρησκεία και η εξέλιξη, πρέπει να αποδειχθεί ότι η θρησκευτική σκέψη είναι μια θετική επιλογή, ή ότι ο κόσμος με θρησκευτική πίστη, επίσης, μπορεί να βοηθιέται να επιβιώσει και να αναπαραχθεί περισσότερο. Ο James Dow, εξελικτικός ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Oakland στο Rochester έχει τώρα επιστημονικά δεδομένα γι αυτό το συμπέρασμα - μέσω ενός υπολογιστικού προγράμματος - που λέγεται Evogod (κατεβάστε τον κώδικα εδώ): "Έκανα αυτό το πρόγραμμα, γιατί μόνο δύσκολες μαθηματικές συναρτήσεις θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην πολυπλοκότητα της θρησκευτικής ανάπτυξης." Ο Dow βάπτισε το πρόγραμμα "Evogod", ένα συνδυασμό των λέξεων "Εξέλιξη" και "Θεός". Στο Evogod, τα βασικά χαρακτηριστικά των έμβιων οργανισμών κατέχουν την ιδιότητα της εξέλιξης. Για παράδειγμα, θέλετε να φάτε, να αναπαράγετε, να επικοινωνείτε και να συνεχίσει πάντα να μαθαίνετε. Και αυτά μπορούν να κληρονομούνται. Μια μικρή μειοψηφία αυτών των παραγόντων ο Dow τα τροφοδότησε με επιπλέον γονίδια, εξοπλισμένα με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Και με τα πρόσθετα γονίδια το υπολογιστικό μοντέλο προβλέπει ότι η θρησκεία θα ανθίσει. Ωστόσο, η θρησκεία 'πιάνει' μόνο αν αυτοί που δεν πιστεύουν βοηθούν τους πιστούς -, ίσως γιατί οι πρώτοι είναι εντυπωσιασμένοι από την αφοσίωσή τους. "Εάν ένα πρόσωπο είναι πρόθυμο να θυσιαστεί για μια αφηρημένη ιδέα, όπως του Θεού, τότε ο άλλος κόσμος τους νιώθει πως είναι πρόθυμοι να θυσιαστούν και για την υπόλοιπη κοινότητα", λέει ο James Dow. Ο Dow δεν είναι ο πρώτος επιστήμονας που εξηγεί πώς προέκυψε η θρησκεία. Οι θεωρίες για την εξέλιξη της θρησκείας τείνουν προς δύο στρατόπεδα. Η μία σχολή υποστηρίζει ότι η θρησκεία είναι ένα νοητικό προϊόν, που προέρχεται από λειτουργίες του εγκεφάλου που εξελίχθηκε για την εκτέλεση άλλων καθηκόντων. Η άλλη σχολή υποστηρίζει ότι η θρησκεία ήταν ωφέλιμος για τους προγόνους μας. Αντί να είναι ένα υποπροϊόν άλλων λειτουργιών του εγκεφάλου, είναι μία προσαρμογή στη δική τους ηθική. Σε αυτήν την εξήγηση, η φυσική επιλογή αργά απέρριψε τους ανθρώπους που δεν θρησκεύονταν. "Κάποια στιγμή 100.000 χρόνια προτού εφευρεθεί η γραφή έως την εποχή εκείνη, ίσως κάπου στο 7.000 π.Χ., αρχίσαμε να έχουμε αρχεία των λαϊκών υπερφυσικών πεποιθήσεων," λέει ο Dow. Για να προσδιοριστεί αν ήταν δυνατόν για την θρησκεία να αναδυθεί ως μια προσαρμογή στο περιβάλλον, ο Dow έγραψε ένα απλό πρόγραμμα, που εστιάζει στα εξελικτικά οφέλη που λαμβάνουν οι άνθρωποι από τις αλληλεπιδράσεις τους με άλλους. Για λόγους απλοποίησης, ο Dow διάλεξε ένα καθοριστικό χαρακτηριστικό της θρησκείας: την επιθυμία της να διακηρύξει θρησκευτικές πληροφορίες σε τρίτους - μη πιστούς-, όπως είναι η πίστη ότι υπάρχει άλλη ζωή. Ο Dow υπέθεσε ότι αυτό το χαρακτηριστικό ήταν γενετικό. Το μοντέλο υποθέτει, με άλλα λόγια, ότι ένας μικρός αριθμός ατόμων έχουν γενετική προδιάθεση να μεταδίδουν ανεξέλεγκτες πληροφορίες σε άλλους. Πέρασε αυτή η ιδιότητα στα παιδιά τους, αλλά αυτοί επίσης αλληλεπίδρασαν με ανθρώπους που δεν διέδιδαν εξωπραγματικές πληροφορίες. Το μοντέλο εξετάζει την αναπαραγωγική επιτυχία των δύο ειδών ανθρώπων - αυτών που μεταφέρουν πραγματικές πληροφορίες, καθώς και εκείνων που μεταφέρουν εξωπραγματικές πληροφορίες. Σύμφωνα με τα περισσότερα σενάρια, οι "πιστοί στα εξωπραγματικά" ήταν υπό εξαφάνιση. Αλλά όταν ο Dow συμπεριέλαβε μαζί την παραδοχή ότι αυτοί που δεν πίστευαν θα έλκονταν από ανθρώπους θρησκευόμενους, εμφανίστηκαν ορισμένα σαφή σημάδια, αλλά αυθαίρετα, ότι άνθισε η θρησκεία."Με κάποιο τρόπο αυτοί που διαδίδουν εξωπραγματικές πληροφορίες προσελκύουν άλλους που κοινοποιούν μόνο πραγματικές πληροφορίες," λέει ο Dow, εικάζοντας ότι ίσως οι μη πιστεύοντες ήταν συγκινημένοι από την πίστη των θρησκευομένων. Ο Richard Sosis, εξελικτικός ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο του Connecticut, λέει ότι το μοντέλο προσθέτει μια νέα διάσταση στη συζήτηση σχετικά με το πώς θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί η θρησκεία, που είχε προηγουμένως επικαλεστεί λεκτικά επιχειρήματα και συλλογισμούς. Αλλά "αυτά είναι παιδικά βήματα", λέει επιφυλακτικά. Ο Sosis προηγουμένως διαπίστωσε ότι σε ορισμένους πληθυσμούς - οι Κιμπουτσίμ στο Ισραήλ, για παράδειγμα - οι πιο θρησκευόμενοι άνθρωποι είχαν περισσότερη βοήθεια από άλλους, που ήταν λιγότερο πιστοί. Αλλά, σημειώνει, ότι οι δυνάμεις που διατηρούν τη θρησκεία στο σύγχρονο άνθρωπο θα μπορούσαν να είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που προώθησε την εμφάνιση της θρησκείας, πριν από χιλιάδες χρόνια. Οι παλαιολιθικοί άνθρωποι ήταν πιθανότατα πολύ πιο εξαρτημένοι από ό,τι οι σύγχρονοι άνθρωποι από την κοινότητα που γεννήθηκα, εξηγεί ο Sosis. "Τώρα μπορείς να είσαι Λουθηρανός μια εβδομάδα και να αποφασίσεις την επόμενη εβδομάδα να γίνεις βουδιστής.
Πηγή: Deutschlandfunk, NewScientist
" Περιοδικό αναφοράς: Journal of Artificial Societies and Social Stimulation, vol 11, p 2

ΜΑΥΡΕΣ ΤΡΥΠΕΣ



Απορροφούν τα πάντα oι μαύρες τρύπες;
Προφανώς υπάρχει μια τρομακτική δύναμη που κρύβεται στο βαθύ διάστημα έτοιμη να συντρίψει μέσα της όλη την ύλη, σε ένα βίαιο τέλος. Αλλά ορισμένοι αστροφυσικοί, σαν τον Karl Kruszelnicki, δεν είναι και τόσο βέβαιοι γι αυτό και αναζητούν να μάθουν τι συμβαίνει με αυτές, έτσι όπως κανένας άλλος δεν έχει κάνει πριν.
Οι περισσότεροι από μας σκέφτονται ότι οι μαύρες τρύπες είναι σαν κάποια κοσμική ηλεκτρική σκούπα, που απορροφούν οτιδήποτε γύρω τους στο αδηφάγο στομάχι τους. Αλλά εάν ο ήλιός μας επρόκειτο να αντικατασταθεί από μια μαύρη τρύπα που θα ζύγιζε όπως ο ήλιος μας, η Γη θα ταξίδευε ακόμα στην ίδια τροχιά. Η μόνη πραγματική διαφορά είναι ότι θα ήταν ψυχρή και σκοτεινή, επειδή η μαύρη τρύπα δεν θα εξέπεμπε οποιοδήποτε θερμότητα ή φως. Για να γίνει κατανοητή μια μαύρη τρύπα, σκεφτείτε την έννοια της "ταχύτητας διαφυγής". Εάν ρίξετε έναν βράχο προς τα πάνω, αρκετά σύντομα θα φτάσει πίσω στο έδαφος. Εάν την ρίξετε προς τα πάνω με 10-πλάσια ταχύτητα, ο βράχος θα κάνει μια παραβολή - αλλά θα πέσει και πάλι πίσω στη γη. Αλλά εάν ωθήσετε το βράχο προς τα πάνω με μια ταχύτητα 11,2 χιλιομέτρων ανά δευτερόλεπτο, δεν θα πέσει ποτέ κάτω στη Γη. Αυτή η ταχύτητα, 11,2 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο, είναι η ταχύτητα διαφυγής του πλανήτη Γη.
Μια μαύρη τρύπα έχει μια τέτοια τεράστια πυκνότητα ως προς το μέγεθος της, που η ταχύτητα διαφυγής είναι ίση με την ταχύτητα του φωτός, ή ακόμα και μεγαλύτερη. Αυτό σημαίνει ότι το ίδιο το φως δεν μπορεί ποτέ να δραπετεύσει, και έτσι δεν μπορούμε ποτέ να την δούμε, γι αυτό και η μαύρη τρύπα έχει αυτό το όνομα. Το μέγεθος του ήλιού μας είναι περίπου 1,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα. Υπάρχουν δύο δυνάμεις που κρατούν σε ισορροπία αυτό το μέγεθος - η προς τα έξω πίεση των πυρηνικών συντήξεων, και η προς τα μέσα της βαρύτητας. Αυτές οι πυρηνικές συντήξεις καταναλώνουν περίπου 600 εκατομμύρια τόνους υδρογόνου κάθε δευτερόλεπτο. Σε κάποιο σημείο στο απώτερο μέλλον (σε αρκετά δισεκατομμύρια έτη) οι πυρηνικές συντήξεις θα ξεμείνουν από καύσιμα. Έτσι η βαρύτητα θα είναι η κυρίαρχη δύναμη, και ο ήλιος θα συρρικνωθεί. Ως τμήμα της φυσικής εξέλιξης των άστρων, σε κάποιο προχωρημένο στάδιο της πυρηνικής καύσης, τα περισσότερα αστέρια εκτοξεύουν μακριά ένα μεγάλο μέρος της μάζας τους έξω στο διάστημα. Εάν, στο τέλος της πυρηνικής σύντηξης, η ποσότητα της μάζας που παραμένει σε ένα αστέρι είναι λιγότερη από μια ηλιακή μάζα (η σημερινή μάζα του ήλιού μας), τότε η βαρύτητα ελαττώνεται τόσο που το αστέρι μετατρέπεται σε ένα αντικείμενο, που λέγεται λευκός νάνος. Οι περισσότεροι λευκοί νάνοι έχουν κατά προσέγγιση το μέγεθος της Γης - διαμέτρου περίπου 12.000 χιλιόμετρα - αλλά με μια μάζα περίπου το 60% του ήλιου μας.Έτσι έχουν μια πυκνότητα ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτερη από το νερό. Οι αστρονόμοι έχουν βρει περίπου 9.000 λευκούς νάνους - στην πραγματικότητα, αποτελούν περίπου το 6% των άστρων στην άμεση γειτονιά μας. Ένας λευκός νάνος είναι η μοίρα όλων των άστρων που μένουν με μια μάζα λιγότερη από 1,4 ηλιακές μάζες, μόλις εξασθενίζουν οι πυρηνικές συντήξεις. Με άλλα λόγια, περίπου το 97% όλων των άστρων στο Γαλαξία μας θα καταλήξουν ως λευκοί νάνοι. Αλλά υποθέστε ότι ξεκινάτε με ένα βαρύτερο αστέρι. Εάν, μετά από το τέλος των πυρηνικών συντήξεων, η μάζα του άστρου είναι 1,4-2 ηλιακές μάζες, η βαρύτητά της θα είναι ισχυρότερη, και θα συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο προς ένα αστέρι νετρονίων, διαμέτρου περίπου 10-20 χιλιομέτρων.Ένα αστέρι νετρονίων είναι περίπου 100 εκατομμύρια - έως 1 δισεκατομμύριο φορές πυκνότερο από ένα λευκό νάνο. Αυτό τους δίνει μια τυπική ταχύτητα διαφυγής περίπου το μισό της ταχύτητας του φωτός. Μέχρι τώρα, οι αστρονόμοι έχουν βρει περίπου 2.000 αστέρια νετρονίων στο Γαλαξία μας και στους γειτονικούς γαλαξίες του, τα Νέφη του Μαγγελάνου. Αλλά τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά εάν, μετά από όλη την πυρηνική καύση, το αστέρι ζυγίζει περισσότερο από περίπου δύο ηλιακές μάζες. Σε αυτήν την περίπτωση, θα συρρικνωθεί τόσο πολύ που θα καταρρεύσει σε ένα σημείο με άπειρη πυκνότητα και μηδέν όγκο - να σημειώσετε ότι δεν έχει κολοσσιαία πυκνότητα, αλλά άπειρη. Το όνομα που χρησιμοποιούν οι φυσικοί για αυτό είναι "ανωμαλία" - η διάσημη μαύρη τρύπα. Αυτό το σημείο είναι κρυμμένο μέσα στον αποκαλούμενο "ορίζοντα γεγονότων". Οι μαύρες τρύπες μπορούν να καλύψουν μια σειρά μεγεθών. Εάν ο Ήλιος μας επρόκειτο ποτέ να μετατραπεί σε μαύρη τρύπα, ο ορίζοντας γεγονότων θα ήταν περίπου διαμέτρου έξι χιλιόμετρα.Εάν ένα αντικείμενο όπως ένας κομήτης, ή ακόμα και ένας πλανήτης, ήταν σε μια πορεία σύγκρουσης με τον ορίζοντα γεγονότων, ασφαλώς θα εξαφανιζόταν μέσα στη μαύρη τρύπα. Αλλά εάν βρισκόταν σε μια σταθερή τροχιά γύρω από τον ήλιο, τότε θα συνέχιζε στην ίδια σταθερή τροχιά και μετά την μετατροπή του ήλιου σε μαύρη τρύπα. Έτσι, μπορεί οι μαύρες τρύπες να είναι πολύ παράξενες, αλλά δεν απορροφούν όλα τα αντικείμενα μέσα τους.Αλλά, όπως με όλες τις δυνάμεις του σκότους, είναι καλύτερα να μείνετε έξω από τον δρόμο τους.
Πηγή: Discovery News